Bijgewerkt op: 06-10-2016
In Nederland kennen we de volgende vormen van digitale frankering:
1. Digitale frankering - Diverse pilots vóór invoering van EasyStamp - 2000-2001 - zie hieronder
Literatuur: Bulletin PV Postaumaat nr 155 (mei 2012), pag. 25 e.v.
2. Digitale frankering met het PC-frankeerpakket EasyStamp - 2001-2009 - klik hier
Literatuur: Bulletin PV Postaumaat nr 155 (mei 2012), pag. 25 e.v.
3. Digitale Postzegel - Internetfrankering - 2009 - klik hier
4. TNT Online verzendservice - 2010 - klik hier
5. Frankeren met een NetSet™2 frankeermachine - klik hier
6. Frankeren door middel van door het postbedrijf zelf aangemaakte stroken: de zgn. loketstroken. Deze worden niet verder behandeld omdat private aanmaak van deze stroken niet mogelijk is.
Voorbeelden van loketstroken |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. Digitale frankering - Diverse pilots vóór invoering van EasyStamp - 2000-2001
Tussen september 2000 en maart 2001 hebben onderstaande pilots plaatsgevonden
E-Stamp
De pilot werd gehouden in het westen van het land. Er deden ca. 100 zakelijke en 25 particuliere deelnemers aan mee. Het frankeertegoed werd via internet gedownload en kon alleen voor binnenlandse post worden gebruikt. Het Amerikaanse bedrijf stopte in november 2000 de activiteiten wegens tegenvallende resultaten. De pilot was toen voorbij en het pakket kon niet doorontwikkeld worden tot een product voor de Nederlandse markt (1).
Hyperstamp
De tweede pilot was met het programma Hyperstamp. Deze pilot werd gehouden in het westen met ca. 75 zakelijke deelnemers. Het frankeertegoed werd bijgeschreven op een zgn. smartcard die met behulp van een kaartlezer aan de pc kon worden aangesloten. Het programma kon ook alleen voor binnenlandse post te gebruiken. Hyperstamp is uiteindelijk doorontwikkeld tot het programma EasyStamp (2).
Simply Postage
De derde pilot was die met Simply Postage in Rotterdam, West-Brabant en Zeeland. De pilot werd gehouden tot november eveneens met ca. 75 zakelijke deelnemers. Het was een combinatie van Hyperstamp met een zegelprinter met ingebouwde weegschaal (Simply Postage) van Neopost. De frankering werden op fluorescerende etiketten geprint (3).
1. Pilot E-Stamp | 2. Pilot Hyperstamp | 3. Pilot Symply Postage |
Stamps.com
1. Inleiding
Deze pilot zou worden gehouden van 19 november 2000 tot 1 maart 2001 in het postcodegebied 7000-9999 (Brievensorteercentrum Zwolle). Een klein berichtje over de pilots van PTT Post in het vakblad Computable was voor mij de aanleiding mij aan te melden voor deelname. Het aanmelden moest bij de afdeling PTT Post e-Commerve Services te Den Haag. Via een elektronische nieuwsbrief werd ik op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Voor het begin van de pilot moest een klantentest-overeenkomst met een machtiging tot automatische incasso ten behoeve van het te gebruiken frankeertegoed worden ondertekend.
De belangrijkste punten uit de klantentest-overeenkomst waren:
- de software wordt gratis door Stamps.com geleverd en er zal een telefoonnummer beschikbaar zijn voor hulp bij installatie en gebruik van de software;
- PTT Post zal de gebruiker een bonustegoed voor het aanmaken van frankeringen van 25 gulden verstrekken. Het restant van het eventueel daarna zelf betaalde frankeertegoed zal aan het eind van de testperiode worden terugbetaald.
- de tarieven van digitale frankering zijn gelijk aan die bij het gebruik van postzegels;
- er mag tijdens de testperiode niet met de software worden geknoeid;
- er moet worden ingestemd met het op verschillende momenten invullen van vragenlijsten;
- na afloop van de testperiode zal de software moeten worden teruggegeven.
Het Amerikaanse bedrijf Stamps.com (Santa Monica, California) was het eerste bedrijf dat van de US Postal Service toestemming had gekregen om een frankering direct via internet te printen. Op dit terrein was het marktleider. Op de Post Expo 2000 Conference op 3 oktober 2000 te Geneve werd de pilot bij PTT Post met een demo aangekondigd. Nieuw was dat de programmasoftware op de pc geïnstalleerd moest worden. Het was de eerste pilot ter wereld waarbij het mogelijk was om post naar het buitenland te versturen. Ook konden pakjes tot 10 kg. worden gefrankeerd. Voor Stamps.com was het ook de eerste pilot buiten Amerika.
Stamps.com was een toepassing waarbij de digitale frankering via de eigen printer rechtstreeks op een enveloppe of op etiketten kon worden geprint. Het frankeertegoed werd op een centrale server opgeslagen. Om een frankering te kunnen printen moest de gebruiker online zijn. Tevoren kon het adres etc. al klaargemaakt worden waardoor de online-tijd tot een minimum kon worden beperkt; breedbandverbindingen waren er nauwelijks.
2. Het verloop van de pilot
De pilot begon echter pas half januari 2001 en eindigde 9 maart 2001. 17 Januari ontving ik het Internet Postage Pakket (4) met daarin een CD-Rom met software en handleiding (5), een zgn, startersguide (6 en 7), enkele vellen etiketten, een vel 3S-barcode-stickers voor het versturen van pakketten (8) een vel prioritystickers (9), een folder met enkele aandachtspunten (10) en een baseballpet (11). De dag ervoor had ik per e-mail mijn activatiecode ontvangen (12). Direct na installatie van de software en aanmelding ontving ik de bevestiging van mijn gebruikersnaam en een bonusfrankeertegoed van 25 gulden (13). Als eerste moest ik een zgn. Quality Assurance Enveloppe printen en naar de afdeling Marketing en Communicatie van PTT Post opsturen (14). Tijdens de pilots moest regelmatig zo'n enveloppe opgestuurd worden. Soms gaf de software een incomplete frankeerafdruk (15). In Den Haag werd met deze enveloppen getest of de frankeerafdruk goed was en machinaal bij het sorteerproces verwerkt kon worden. Achteraf werd een bedankje gestuurd met de mededeling of de afdruk correct was(16). Ook na opwaardering van het frankeertegoed volgde een berichtje (17).
Verkeerd geprinte of mislukte frankeringen werden door PTT Post vergoed. De gefrankeerde stukken moesten hiervoor wel worden opgestuurd (18).
Op 6 en 7 februari 2001 werden alle deelnemers aan de pilot uitgenodigd een bezoek te brengen aan het Brievensorteercentrum Zwolle. Speciale aandacht was er voor de verwerking van enveloppen uit de pilot. Goed te zien was dat de enveloppen met een digitale frankering direct bij aanvang van het stempel- en sorteerproces afgescheiden werden. Door het aanwezig zijn van een datering in de afdruk kon het stempelen werden overgeslagen en konden de enveloppen direct naar een sorteermodule worden gebracht. Maar gedurende de pilot werden alle digitaal gefrankeerde stukken met een scanner gecontroleerd en bij een onregelmatigheid werd er notitie van gemaakt en werd het stuk met potlood van een nummer voorzien en gekopieerd om later bestudeerd te worden (19). Daarna werd het stuk normaal verwerkt.
Tegen het eind van de pilot volgde een enquête (20). Op 9 maart werd de pilot beëindigd. Het resterende frankeertegoed werd teruggestort, maar de software hoefde niet teruggestuurd te worden (21).
3. Het programma Stamps.com
Na het programma geïnstalleerd te hebben bleken er twee snelkoppelingen te zijn aangemaakt: 'PTT Post Internet Postage' en 'Stamps.com Import Wizard' (22). Na een dubbelklik op de snelkoppeling 'PTT Post Internet Postage' werd het programma geladen (23). Er werd vervolgens gevraagd om je persoonlijke wachtwoord in te voeren (24). Daarna werd de verbinding met de PTT Post Internet Postage Servers gelegd (25). Iedere woensdag verscheen een mededeling om een 'Quality Assurance Envelope' aan te maken (26 en 14 en 15). Na op de knop 'Print QA Enveloppe' gedrukt te hebben kwam je in een scherm waarop de grootte van de enveloppe moest worden geselecteerd (27). Via de knop 'Print Sample' kon eerst nog een proefenveloppe worden afgedrukt (14). De juiste adresgegevens werden bij deze enveloppe automatisch afgedrukt (14 en 15).
Daarna opende zich het hoofdmenu van het programma. Het hoofdmenu kende aan linkerzijde van het scherm (internet)-links naar pagina's 'www.digitalezegel.nl' en 'www.ptt-post.nl', en naar een e-mail verbinding met de helpdesk (Support), toegang tot het helpprogramma (Help) en informatie over het programma zelf (About). Daarnaast waren er onderaan het scherm een vijftal tabbladen.
Tabblad 1: 'Adresses' leidde naar het adresboek. Hier konden onder meer nieuwe adressen worden ingevoerd (28). Ook konden adressen als CSV-bestand (Comma Seperated Value-bestand) worden geïmporteerd uit andere adresboeken zoals dat van Outlook.
Tabblad 2: 'Buy Postage' moest je gebruiken om om het frankeertegoed op te laden (29). Soms lukte het niet in een keer (30). uiteindelijk lukte het wel verbinding te krijgen. Er zou een e-mail worden verstuurd (31 en 17).
28. Tabblad: Adres-ses | 29. Tabblad: Buy Postage | 30. Mislukte verbin-ding | 31. Opwaardering frankeertegoed gelukt |
Het 3e tabblad: 'Print Postage' moest gekozen worden om te frankeren. Linksboven stonden de adresgegevens van de afzender al ingevuld. Door het vakje eronder aan te vinken werden deze niet op de enveloppe of etiket afgedrukt. Rechtsboven moesten de gegevens van de geadresseerde worden ingevuld; handmatig of uit het adresboek. Vervolgens moest het type poststuk worden aangegeven: kleine enveloppe; grote enveloppe of pakje. Daarna moest het type enveloppe of etikettenvel worden geselecteerd, het gewicht worden ingevuld en gekozen worden uit binnen- of buitenlandse bestemming en verzendvorm (Domestic - International Standard - International Priority - International Economy) (32, 33, en 34).
Na invoer van al die gegevens werd een opdracht tot printen gegeven door op de knop: 'Print Postage' te drukken. Voor het afdrukken werden de ingevoerde gegevens van de geadresseerde gecontroleerd aan de hand van het PTT Post-postcodebestand. Soms volgde er een correctie (35) of gaf het programma aan dat het adres niet bestond (36). Uiteindelijk kon er geprint worden. Na op de knop 'OK' te hebben gedrukt werd gevraagd of je er wel zeker van was dat er een enveloppe of etikettenvel in de papierlade van de printer lag (37 en 38). Wanneer er op etiketten werd geprint kon je in dit scherm ook de positie van het eerste af te drukken etiket op het vel worden aangegeven (39). De frankering werd geprint (40 tot en met 44). Bij een afdruk op een enveloppe van een groter formaat (C5) staat het adres van de afzender meer naar links dan bij de C6-enveloppe (vergelijk 44 met 43).
Voor het printen van de frankering ('Print Postage') kon ook altijd een proef worden gemaakt: 'Print Sample' (45, 46, 47 en 48). Staat in een definitieve afdruk onder de matrixcode het licentienummer, bij een proefafdruk staat daar het woord ONGELDIG (vergelijk 45 met 43). De porto bedraagt bij een proefafdruk: f. 0,00 (45). Bij een proefafdruk naar het buitenland staat op de plaats van de postcode een afkorting van de landennaam (48).
Ook waren er diverse 'Options'. Door op deze knop te drukken kwam je in het scherm 'Mail Piece Options' (49). Je kon bij 'Postdate' de datum van de frankering aanpassen en bij 'Postage Connection' een 'Additional postage' (aanvullende frankering) aanmaken. Een 'Additional Postage' kon zowel op de voor- als op de achterkant van een poststuk worden geplakt of geprint. Dit al naar gelang er ruimte voor was (50, 51 en 52). Op de Additional Postage wordt de postcode van de geadresseerde niet afgedrukt (50).
Ook kon je er de datum van een al eerder gemaakte afdruk corrigeren: 'Redate" - herdatering). Met Stamps.com gefrankeerde enveloppen moesten binnen 24 uur na aanmaak op de post worden gedaan. Mocht dit niet gelukt zijn, dan was er de mogelijkheid een herdatering aan te maken. De afdruk van de hergedateerde frankering kon op de voor- of achterkant van de enveloppe worden geprint.
Bij 'Sender's Adress Graphic' kon je een logo aan de frankering toevoegen. Het logo werd zeer minuscuul afgedrukt (53 en 54). Aan de rechterkant van dit scherm kon je een ander lettertype en lettergrootte selecteren (49). Niet alle lettertypen en lettergrootten werden geaccepteerd (55).
Ook van deze pilot was niet iedereen bij PTT Post op de hoogte (56).
Een complete frankeerafdruk zag er als volgt uit:
Het 4e tabblad: 'Account' gaf toegang tot verschillende gegevens over het gebruik van het programma en de persoonlijke instellingen van de gebruiker (57).
Het laatste tabblad: 'Options' bood de mogelijkheid de internetverbinding te wijzigen, de posttarieven te bekijken en een QA Envelope aan te maken (58). Het programma kon worden beëindigd door op Escape te drukken of door in het scherm 'Print Postage' op de knop 'Close' te klikken (59).
57. Tabblad: Account | 58. Tabblad: Options | 59. Einde |